Nem Çeşitleri Nelerdir?

Bağıl nem, mevcut havanın alabileceği en yüksek nemin miktarıdır. Birimsel olarak ifade edilen bağıl nemin sıcaklıkla ilişkisi ters orantılıdır. Havadaki nemin içeriğini tanımlamak için kullanılan bağıl nem, belirli bir sıcaklıkta havadaki mevcut su buharı ile havanın potansiyel su buharı kapasitesine oranıdır. Kısaca, havanın mevcut sıcaklıkta taşıyabileceği nem miktarının ne kadarını taşıyabildiğini belirtir.

Sıcak hava ve soğuk havanın su buharı kapasitesi aynı olmadığı için bağıl nemde sıcaklıktan etkilenir. Sıcaklıkla ters orantılı olan bağıl nem en çok ekvatoral bölgeler ve deniz kıyılarında fazladır. Bağıl nemi yüzde yüze ulaştığında havanın suyla doldurulduğundan emin olunur. Son kapasiteye kadar su alan hava daha fazla su alamayacağı ve havaya eklenmek isteyen buhar yoğuşur ve sıvı hale geçer. 

Mutlak nem, birim hacimde bulunan nemin miktarını ifade eder. Yani havanın birim hacmi başına denk gelen su buharının gram olarak kütlesinin hesaplanmasıdır. Mutlak nem, havanın hacim birimi olarak içinde bulundurduğu mevcut su buharının gram cinsinden kütlesidir.

Bu değerlendirme yönteminde hacim esas alınır. Burada da havanın içerdiği su miktarı sıcaklığa bağlıdır. Basınç değişikliği yaşasa da su buharı miktarı değişmez yalnızca sıcaktan etkilenir. Bir metreküp havanın mevcut sıcaklıkta tutabileceği en yüksek su buharı miktarına maksimum nem denir.

Genellikle yüksek sıcaklık ve buharlaşmaya uygun yüzeylerde mutlak nemde fazladır. Dolayısıyla mutlak nemden bahsedebilmemiz için buharlaşma olanaklarına ihtiyaç vardır. Mutlak nemi yaz aylarında kış aylarından, gündüzleri gecelerden fazla olmaktadır. 

Mutlak nem ile maksimum nemin arasındaki oranlamayı ifade eden terim bağıl nemdir. Bağıl nem higrometre adı verilen aletle ölçülür. Spesifik nemlilik ise su buharının mevcut gaz ağırlığındaki oranı olarak tabir edilir. 

Nem Ölçer Nedir?

Açık alanlarda olduğu kadar kapalı ortamlarda da (yaşam alanlarında, iş yerlerinde ve ortak kullanım alanlarında) havanın sıcak veya serin olması kadar nemin miktarı da hava kalitesi açısından büyük önem taşır. Ortamlardaki nem düzeyi higrometre yani nem ölçer ile ölçülür. 

Higrometre bir alandaki nemin seviyesini ölçer ve ekranından görüntülemenize olanak sağlar. Uzmanlar için iç mekanların ideal nemin seviyesi yüzde 40/60 bağıl nem aralığında kabul edilir. Bu bağıl nemden düşük olan kapalı mekan daha kuru havaya sahiptir. Kuru ortam havadaki virüslerin beş kat daha hızlı bulaşmasına zemin hazırlar.

Çalışma alanları, okullar, hastaneler, kamu binaları, toplu taşıma araçları gibi insanların bir arada yaşadığı kapalı alanlarda nem, bu oranda tutulursa mevsimsel hastalıkların yayılımının önüne geçmede büyük bir ivme kazanılabilir.

Nemin az olmasının olumsuz sonuçları olduğu gibi olması gerekenden fazla nem de yine farklı sağlık sorunlarına neden olabilir. Yüksek nemli kapalı alanlarda akarlar ve mantarların üremesi için ideal ortam oluşur. Bu durum da insan sağlığı için son derece zararlıdır. 

Havayı Nemlendirmenin Doğal Yöntemleri

Yaz aylarına göre nemin azaldığı kış aylarında ev ve kapalı alanların havası da kuru olur. Buhar makineleri kullanarak nemi yükseltebileceğiniz gibi doğal yöntemlerle de kapalı alanları nemlendirebilirsiniz. 

Günün büyük bir kısmını geçirdiğimiz evlerimizdeki nemin oranı sağlık açısından oldukça mühim. Tabii ki nem uzmanların olması gerektiğini söylediği seviyede tutulmalı. Evinizde kolay rutinler oluşturarak doğal yöntemlerle yaşam alanlarınızı nemlendirebilirsiniz.

Evinizde nem ölçer yoksa içerisine buz koyduğunuz bir bardak suyu evinizin sıklıkla vakit geçirdiğiniz bir odasına koyduğunuzda bardağın dış yüzeyi nemlenmişse evinizin yeterli oranda nemli olduğunu ölçümleyebilirsiniz. Yüzeyi nemlenmediyse odanın nemi yeterli seviyede değildir. 

Canlı Ev Bitkileri

Evinizin nemini arttırmak için öncelikle kapalı mekanla uyumlu bitkileri kullanabilirsiniz. Düzenli şekilde sulanan bitkiler yapraklarından terler. Yapraklardan havaya karışan nem evinizi nemlendirirken aynı zamanda evinizde doğal bir dekoratif görünüm sağlar. 

Kıyafetleri Evin İçinde Kurutmak

Bir diğer yöntem ise ıslak kıyafetlerin evin içinde kurutulmasıdır. Çamaşırlığınızı, evinizde nemini yükseltmek istediğiniz alana konumlandırarak çamaşırlarınızı burada kurutabilirsiniz. Böylece ıslak kıyafetlerdeki su buharı havanın nemlenmesine yardımcı olur.

Banyo Kapısını Açık Bırakmak

Nem için banyodaki buhardan da faydalanabilirsiniz. Duş alacağınız zamanlarda banyo kapınızı açık tutarsanız banyodaki su buharı diğer alanlara da yayılır. Bu sayede banyonuz ve banyo mobilyanız fazla nemden zarar görmez hem de evinizi nemlendirmiş olursunuz. 

Su Dolu Kap

Hava nemlendirici bir cihazınız yoksa evdeki ısıtıcıların yanına bir kap dolusu suyu koyarak nemlenmeyi sağlayabilirsiniz. Kap yerine kalorifer petekleri için satılan kalorifer petek suluklarından da tercih edebilirsiniz. Bu sulara nane, lavanta, biberiye gibi solunum yolunu rahatlatan yağlardan damlatarak daha ferah bir havaya kavuşabilirsiniz. 

Düşük Sıcaklık

Isıtma sistemleri bir yandan evinizi ısıtırken bir yandan da evin havasını kurutur. Isınma aracını ne kadar çok çalıştırırsanız evinizdeki nem o kadar azalır dolayısıyla hava kurur. Dereceyi yükseltmek yerine daha kalın giysiler tercih etmeniz bu sorunun önüne geçecektir. 

Mutfak Neminden Faydalanmak

Son olarak mutfağınızda yemek yaparken veya su kaynatırken camları açmak yerine mutfak kapısını açarak yemekten çıkan su buharının, evin her köşesine yayılmasını sağlayarak kuru havadan kurtulabilirsiniz.

Nem Alma ve Nemlendirme Cihazları

Nemin olması gereken seviyeden fazla olması da uzmanların önerdiği bir durum değil. Kapalı ortamlardaki yüksek nemin ve rutubet oluşumunun önüne geçmek için nemi alma cihazları kullanılabilir. 

Gelişen teknolojiyle birlikte kapalı alanlarda sağlıklı ve konforlu havaya ulaşmak oldukça kolay diyebiliriz. İklimlendirme ve havalandırma ürünlerinde yaşanan gelişmeler sayesinde üretilen nem alma cihazları günümüzde sıklıkla tercih ediliyor. Çalıştırıldığı ortamdaki havada bulunan yüksek nemi alan cihaz rutubet ve küf oluşumunun önüne geçerek havayı ideal neme kavuşturur. 

Farklı markaların farklı çeşitleriyle satışa sunulan nem alma cihazlarının kesintisiz çalışma, 15 litre ve üzeri nemi alma kapasitesine sahip olma gibi çeşitli özellikleri mevcut. Aynı zamanda nemi ve sıcaklığı gösterirken çeşitli modlarda da çalıştırılabilir. 

Nemlendirme Cihazları Nasıl Çalışır?

Soğuk havalarda kuruyan havayı nemlendirmek için kullanılan hava nemlendiricinin çalışma prensibi konumlandığı mekana su eklemektir. Bu sayede mekanın nem oranını arttır ve hava kalitesini yükseltir. Kış mevsiminde sıklıkla solunum yolu hastalıklarının yanı sıra soğuk ve nemsizlik kaynaklı cilt çatlaklarının da önüne geçer. 

Alerjik reaksiyonlar, astım, bronşit, üst solum yolu rahatsızlarının tedavisinde de büyük bir rol oynayan hava nemlendiriciler, yeni doğan bebeklerin rahat nefes almasında da tavsiye edilir. 

Sonuç olarak nem yaşam alanındaki konfor ve sağlık için oldukça önemli bir etken. Nemin insan sağlığı için olması gereken aralıkta kalmasını sağlayarak yaşam alanlarınızdaki havanın kalitesini yükseltebilir, sağlığınızı koruyabilirsiniz.