Elektrikli Araçlardan Hangi Vergiler Alınır?

Dünyanın birçok ülkesinde elektrikli araçların desteklenmesi ve çevreye verilen zararın en aza indirilmesi için çeşitli çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmalardan biri de vergilerden alınan oranların düşürülmesi yer alıyor. Türkiye’deki elektrikli araç kullanıcıları MTV, ÖTV ve KDV ödemekle yükümlüdür. Elektrikli araç ÖTV oranının düşürülmesindeki neden elektrikli araçaların teşvik edilmesi ve kullanımının yaygınlaşmasıdır. 

Fakat Türkiye’de şu anlık bunun için yapılan özel bir çalışma bulunmuyor. Ayrıca elektrikli araç ÖTV oranının dışında MTV ve KDV’de alınıyor. İçten yanmalı motorlu araçlardan da alınan bu vergiler aynı gibi gözükse de elektrikli araçlarda ÖTV oranı düşük çevresel etkileri sayesinde daha düşüktür. ÖTV için yapılan iyileştirmeler arasında Resmi Gazete’de yayınlanan oran ise %61,5 olarak belirlenmiştir. 

Bu vergi hem elektrikli araçlardan hem de içten yanmalı motora sahip araçlardan tahsil ediliyor. Yine de bakıldığı zaman elektrikli araç ÖTV bakımından içten yanmalı motorlu araçlara göre daha mantıklı bir seçenek oluyor. Elektrikli araçlar bir yandan da bulunan yüksek motor güçleri nedeniyle en üst MTV dilimine takılıyorlar. 

Elektrikli Araç ÖTV Oranları

Elektrikli araç ÖTV oranları belirleyici faktörler ile oluşturuluyor. 2022’den önce elektrikli araç ÖTV oranı motor silindir hacmine göre belirleniyordu. Ancak daha sonra çıkan karar ile 20022’den sonra, yeni nesil hibrit modellerde aracın piyasa değeri de önemli bir rol oynuyor. ÖTV tutarının belirlenmesinde piyasa değerinin alınması da fiyatları büyük ölçüde etkiledi. Elektrikli araçlarda ise ÖTV oranı sadece motor hacmine göre belirleniyor. Yani elektrikli araç ÖTV bakımından hibrit araçlara göre daha mantıklı bir seçenek haline geliyor diyebiliriz. 

Elektrikli araç ÖTV bakımından motor hacmine göre fiyatlandırılır. Yani motor hacmi, beygiri ve torku ne kadar yüksek ise ÖTV vergisi de bir o kadar artıyor. Yapılan ÖTV elektrikli araç düzenlemesi ile 2022’den sonra gelen vergilendirme sisteminde araçlar sınıflara ayrılmıştır. Belirli bir motor hacminin üstünde kalan elektrikli modeller yüksek fiyata satılırken, uygun fiyatlı elektrikli araç modelleri de bulunuyor. 

Hibrit ve elektrikli modeller arasında farklı vergilendirme sisteminin olması da fiyat açısından aralarında değişiklikler olmasına neden oluyor. Bu nedenle de hibrit ve elektrikli araç ÖTV diliminde farklı mecralarda bulunabiliyor. 

Tamamen Elektrikli Araçlarda ÖTV Oranı

Tamamen elektrikle çalışan araç modelleri belirli oranlarda ÖTV’ye tabi tutuluyor. Bahsettiğimiz üzere elektrikli araçlarda ÖTV zammı ile motor hacmi ve gücüne bağlı olarak fiyatlandırılıyor. Bu nedenle de her elektrikli aracın fiyatı farklılık gösterebiliyor. Genel olarak dünyanın birçok yerinde elektrikli araba alınması için devletler teşvik edici hamleler yapıyor. 

Bu uygulama henüz ülkemizde çok yaygın bir şekilde görülmese de çeşitli düzenlemeler yapılıyor. Elektrikli araç ÖTV oranındaki düzenlemelerden sonra araçlar motor gücü ve büyüklüğüne göre ÖTV fiyatlandırması alıyor. 2023’de yapılan açıklama ile birlikte elektrikli araç ÖTV fiyatlandırması şu şekilde yapılıyor;

• >85 kW motor gücünde %10 ÖTV
• >85 – 120 kW motor gücünde %25 ÖTV
• >120 kW ve üstü motor gücünde %60 ÖTV

Elektrikli araç ÖTV oranlarında yapılan düzenleme ile yeni fiyatlandırmalar bu oranlara uygun olarak yapılıyor. Fakat elektrikli araçların yaygınlaşması için yapılacak yeni elektrikli araç ÖTV indirimi adımları ile oranların daha fazla düşeceği tahmin ediliyor. 

Hibrit Araçlarda ÖTV Oranı

Hibrit araçlar elektrikli araçlardan farklı olarak hem içten yanmalı motor hem de elektrikli motor kullanırlar. Hibrit araçların bu özelliği sayesinde çevre koruma oranı benzinli ve dizel arabalara göre daha uygun seviyeye çekilebildi. Fakat elektrikli araçlardan farklı olarak vergilendirme sistemine tabi tutulurlar. Bunun nedeni hibrit araç alırken MTV’nin de ödenmesidir. Elektrikli araç ÖTV vergisinin yanında farklı bir vergilendirmeye tabi tutulmaz iken hibrit araçlarda alınan MTV fiyatlarını birazcık yükseltiyor diyebiliriz. Çünkü Motorlu Taşıtlar Vergisi alınırken aracın ‘’kW’’ değerinin yanında motor hacmi de alınır. Gelin birlikte hibrit araçlardan alınan ÖTV oranına bir göz atalım;

• >50 kW / <1800m3 içten yanmalı motor / < 130.000TL vergisiz satış tutarı – %45 ÖTV
• >50 kW / <1800m3 içten yanmalı motor / 130.000 – 210.000TL vergisiz satış tutarı – %50 ÖTV
• >50 KW / <1800m3 içten yanmalı motor / > 210.000TL vergisiz satış tutarı – %80 ÖTV
• >100 kW / 2000-2500m3 içten yanmalı motor / <170.000TL vergisiz satış tutarı – %130 ÖTV
• >100 kW / <2500m3 içten yanmalı motor / >170.000TL vergisiz satış tutarı – %150 ÖTV

Bahsedilen oranların üstünde kalan hibrit modellerde ise bu oran %220’ye kadar uzanıyor. 

 Elektrikli Araçlarda ÖTV Hesaplama

Elektrikli araç ÖTV hesaplama işleminde önemli olan nokta aracın hangi vergi dilimine girdiği ve motor hacminin ne kadar olduğudur. Elektrikli araçlar motor gücüne ve hacmine göre vergilendirilirler. Ayrıca alınan ÖTV’nin yanında belirli bir KDV’ye de tabi tutulurlar. Bu nedenle de hangi araba modelinin hangi vergi dilimine girdiğini bilmek ve bu duruma göre hesaplama yapmamız gerekiyor.

Bahsettiğimiz üzere elektrikli araçlarda vergilendirme 85 kW’dan başlıyor. 85 kW elektrikli araçlardan %10 ÖTV ve %18 KDV alınır. 85 Kw – 120 Kw aralığındaki elektrikli araçlardan ise %25 oranında ÖTV ve %18 oranında KDV alınır. En son ise 120 kW ve üstü elektrik motor gücüne sahip araçlar %60 vergi ve %18 KDV’ye tabi tutulurlar. 

Elektrikli Araçlara ÖTV Zammı

Elektrikli araçlarda ÖTV zammı devamlı olarak konuşulan konulardan bir tanesidir diyebiliriz. Devletler elektrikli arabaları desteklemek için çeşitli vergi indirimleri yaparaken bu durum Türkiye’de farklıdır. Henüz elektrikli araba kullanımının yaygınlaşmaması vergi indirimini de engelliyor olabilir. Çünkü bu anlamda atılan herhangi bir adım daha görülmedi. Bu nedenle de elektrikli araç ÖTV oranlarında görülen yükseklik durumu hala daha devam ediyor. 

Ayrıca araçlara uygulanan ÖTV ve KDV’nin yüksek oranlarda bulunması elektrikli araba satışlarında da etki yaratıyor diyebiliriz. Bu nedenle de elektrikli araç kullanımı ve elektrikli araç şarj istasyonları sayısı dış ülkelere göre ülkemizde hala gelişmeye devam eden alanlardandır.