Birçok farklı alanda kullanılan jeotermal enerji, sağladığı verim ve fayda sayesinde göz ardı edilemez. Bu nedenle de aktif olarak kullanıldığı birçok nokta vardır.

Jeotermal Enerji Nedir?

Jeotermal enerji nedir sorusu birçok kişi tarafından sıkça sorulan sorular arasındadır. Diğer türler arasından öne çıkan jeotermal enerjinin ne olduğu merak konusu haline geldi. 

Yeryüzünün iç kısmından gelen enerjiye jeotermal enerji adı veriliyor. Farklı sıcaklıklarda ve çeşitli biçimlerde ortaya çıkan bu enerji, en dipteki tabakalardan geliyor. Dünyanın çekirdeği radyoaktif elementlerin sürekli çürümesi ve magmatik hareketler sonucunda ısınıyor. 

Bu ısınmadan kaynaklı sıcak su, gazlar ve buhar, jeotermal enerjinin en yaygın formları arasında yer alıyor. Yeraltında bulunan kayalara ve topraklara nüfus eden sıcak sular, jeotermal rezervuarları oluşturuyor. 

Jeotermal Enerjinin Kaynağı

Diğer türlerin hepsinde olduğu gibi jeotermal enerjinin de belirli kaynakları bulunuyor. Bu kaynaklar arasında çeşitli durumlar ve süreçler yer alıyor. Jeotermal enerji nedir kısaca açıklamak gerekirse bu kaynaklardır. 

İç çekirdekten gelen ısıdan ve radyoaktif bozunmadan kaynaklanan ısıdan enerji elde ediliyor. Bu ısı, yer kabuğunun derinliklerinde bulunan magmadan, sıcak su, buhar veya kayalardan yeryüzüne doğru yayılıyor. 

Jeotermal enerjiyi oluşturan kaynakların temel faktörleri şu şekildedir;

• Yerkabuğunun ısısı
• Radyoaktif bozunma
• Jeolojik oluşumlar

Jeotermal Enerji Yenilenebilir Mi?

Güneş ve rüzgar gibi diğer yenilenebilir kaynaklarının aksine, jeotermal enerji sürekli ve kesintisiz bir kaynaktır. Dünya’nın çekirdeğinden gelen ısıdan ve radyoaktif bozunmadan üretiliyor. 

Yani jeotermal enerji yenilenebilir mi sorusunun cevabı evettir. Diğer enerji türlerine göre sürekli ve verimli bir alternatif olarak kullanılıyor. Magmadan ve sıcak kayalardan yeraltı sularına buhara aktarılıyor. Böylece jeotermal santraller, bu sıcak suları ve buharı kullanarak elektrik üretir.

Dünyanın çekirdeği, milyarlarca yıl boyunca ısı üretmeye devam edebiliyor. Bu nedenle, tükenmez bir enerji kaynağı olarak kabul görüyor. 

Jeotermal Enerji Kullanım Alanları Nelerdir?

Jeotermal enerji ne demek ve kullanım alanları nelerdir sorusu da sıkça sorulan sorular arasında yer alıyor. 

Günümüzde jeotermal enerjinin kullanım alanları oldukça geniş ve çeşitlidir. Bu nedenle de farklı farklı birçok alanda kullanıldığı görülüyor. Yer altından gelen ve doğal bir şekilde kullanım imkanı sunan bu enerji, birçok sektörde destelenebiliyor. 

Ayrıca diğer enerji türlerine göre verimli ve yenilenebiliyor olması da çevresel faktörlere zarar vermemesini sağlıyor. 

Kullanım alanları arasında ise şu maddeler yer alıyor; 

• Enerji üretimi
• Isıtma ve soğutma
• Sera ısıtma
• Endüstriyel kullanımlar

Elektrik Üretimi

Jeotermal enerji kullanımının en yaygın olduğu alan elektrik üretimidir. Dünya üzerinde bu enerjiyi kullanan tüm ülkeler, elektrik ihtiyacının önemli bir bölümünü bu şekilde elde ediyor. 

Yeraltından fışkıran sıcak su veya buhar, türbinleri döndürerek jeneratörlerde elektrik üretimi için kullanılıyor. Bu sayede çevredeki veya taşınan yerdeki elektrik ihtiyacının büyük bir bölümü karşılanabiliyor. 

Üstelik ülkemizde de kullanılan elektriğin yaklaşık olarak %10’u, jeotermal enerji sayesinde kullanılabiliyor. Bakıldığı zaman küçük bir oran gibi gözükse de, ülke genelinde farklılık yaratabilecek seviyededir. 

Isıtma ve Soğutma

Yaz veya kış aylarının gelmesi ile birlikte birçok hanede enerji ihtiyacı ortaya çıkıyor. Ortaya çıkan bu ihtiyaç da jeotermal enerji  santrali sayesinde sağlanabiliyor. Binaların ısıtılması ve soğutulması için gerekli olan enerji elde edilebiliyor. 

Sıcak su, radyatörler aracılığıyla ısıtma sistemlerinde kullanılırken, soğutma sistemlerinde ise jeotermal soğutma sistemleri tercih ediliyor. Jeotermal ısıtma ve soğutma sistemleri, geleneksel sistemlere göre daha çevre dostu ve tasarruflu bir çözümdür.

Bu nedenle de enerji ihtiyacı olan birçok yerde ve hanelerde yenilenebilen enerji kaynağı olarak kullanılıyor. 

Sera Isıtma

Seralar doğal ürünler üretmek için kullanılan alanlardır. Her ne kadar bu alanların jeotermal enerjiye ihtiyaç duymayacağı düşünülse de bu düşünce tamamen yanlıştır. Seralarda ideal bir yetiştirme ortamı sağlanması için kullanılıyor. 

Sıcak su, seraların nemlendirilmesi ve ısıtılması için kullanılıyor. Bu sayede yıl boyunca sebze ve meyve yetiştirilmesi de mümkün hale geliyor. Yani sadece enerji ihtiyacı değil, gerekli ortamın sağlanmasında da etkisi bulunuyor. 

Ayrıca geleneksel ısıtma sistemlerine göre daha verimli ve tasarruflu olması, jeotermal enerjinin kullanımını da artırıyor. 

Endüstriyel Kullanımlar

Jeotermal enerji, birçok endüstriyel proseste de kullanılıyor. Kurutma, destilasyon, arıtma ve sterilizasyon gibi işlemlerde jeotermal enerjiden faydalanılması büyük bir avantaj sağlıyor. Tekstil, gıda, kimya ve ilaç gibi birçok sektörde de kullanılan jeotermal enerji, verimlilik açısından endüstriyel alanlarda fark yaratabiliyor. 

Bu nedenle de endüstriyel alanlarda kullanımına sıklıkla rastlanıyor. Çünkü sanayi gibi endüstriyel alanlar enerji ihtiyacının yüksek olduğu yerler arasındadır. Yani hem enerji kullanılıyor, hem de bu kullanımdan büyük ölçüde tasarruf elde ediliyor. 

Jeotermal Enerji Faydaları Nelerdir?

Jeotermal enerjinin faydaları arasından öne çıkan madde üretimidir. Enerji üretimi jeotermal akışın faydalarından en önde gelenidir. Yer altından gelen ısıdan elde edilen bu enerji, hem çevre dostu hem de sürdürlebilirdir. 

Birçok açıdan faydası bulunan jeotermal enerjinin en önemli faydaları olarak şu maddeler örnek veriliyor;

• Çevre dostu
• Sürdürülebilir
• Yerli enerji
• Ekonomik

Sadece bu kadar az neden bile jeotermal enerjinin kullanımının yaygınlaşmasında büyük bir etkiye sahiptir. 

Çevre Dostu

Jeotermal santral, fosil yakıtlı santrallere göre çok daha az sera gazı ve diğer zararlı emisyonlar yaymaktadır. Bu sayede hava kirliliği ve iklim değişikliğiyle mücadelede önemli bir rol oynar. Çünkü jeotermal santrallerinden çıkan emisyonlar, genellikle sadece su buharıdır.

Sürdürülebilir

Güneş ve rüzgar gibi diğer yenilenebilen kaynaklarının aksine bu kaynak sürekli ve kesintisiz bir kaynaktır. Güneş ışınlarının ve rüzgarın mevsimlik ve günlük değişimlerinden etkilenmesinin aksine, yer altındaki ısı kaynağı sabittir ve sürekli enerji üretimi için kullanılabiliyor. 

Yerli Enerji

Bu enerji birçok ülkede yerli enerji kaynağıdır. Çünkü ülkelerin enerji ithalatına olan bağımlılığını azaltıyor ve enerji güvenliğini artırıyor. Türkiye’de jeotermal enerji bakımından oldukça zengin bir ülkedir ve bu alanda önemli yatırım adımları atıyor.

Ekonomik

Enerji santrallerinin kurulum ve işletme maliyetleri, fosil yakıtlı santrallere göre daha düşüktür. Ayrıca, jeotermal enerjiden üretilen elektrik, diğer kaynaklara göre daha ucuzdur. Bu da jeotermal enerjiyi cazip bir yatırım seçeneği haline getirmektedir.

Jeotermal Enerji Geleceği

Yenilenebilen kaynaklar arasından öne çıkan jeotermal enerji, birçok türün yerini alma potansiyeline sahiptir. Ülkemizde de sıkça sorulan jeotermal enerji santrali Türkiye’de nerelerde var sorusu ilgi çekmeye devam ediyor. 

Çevreye zarar vermeden enerji ihtiyacını sağlayan bu enerji, önümüzdeki yıllarda kullanımı artacak enerji türlerinden biri olacakmış gibi görünüyor.